CD16: مارکری برای شناسایی سلولهای کشنده طبیعی (NK) و مونوسیتها
CD16، که با نام گیرنده FcγRIII نیز شناخته میشود، یک گیرنده سطحی است که عمدتاً روی سلولهای کشنده طبیعی (NK)، مونوسیتها، نوتروفیلها و برخی سلولهای دندریتیک بیان میشود. این مارکر در تنظیم پاسخهای ایمنی، از جمله فعالیت سیتوتوکسیک وابسته به آنتیبادی (ADCC)، نقش مهمی دارد.
نقش در تشخیص
CD16 یکی از مارکرهای کلیدی در شناسایی و طبقهبندی زیرگروههای سلولهای NK است. در فلوسایتومتری، سلولهای NK معمولاً با CD16 و CD56 مورد شناسایی قرار میگیرند. ترکیب این دو مارکر امکان تمایز بین زیرمجموعههای مختلف NK را فراهم میکند، مانند سلولهای CD56brightCD16- که بیشتر در تولید سیتوکاین نقش دارند و سلولهای CD56dimCD16+ که فعالیت سیتوتوکسیک بیشتری دارند.
در بیماریهای خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید (RA) و لوپوس، بررسی سطح بیان CD16 روی مونوسیتها میتواند به ارزیابی نقش این سلولها در فرآیندهای التهابی کمک کند. بهعلاوه، در عفونتهای مزمن و برخی بدخیمیهای خونی، تغییرات در سطح CD16 میتواند نشاندهنده اختلال در عملکرد ایمنی باشد.
کاربردهای درمانی
CD16 به دلیل نقش آن در فعالیت سیتوتوکسیک وابسته به آنتیبادی، هدف تحقیقات ایمونوتراپی است. در درمانهای مبتنی بر آنتیبادی مانند ریتوکسیمب (Rituximab) و تریستوزومب (Trastuzumab)، CD16 روی سلولهای NK نقش مهمی در میانجیگری تخریب سلولهای توموری ایفا میکند. افزایش عملکرد CD16 از طریق مهندسی آنتیبادیها میتواند اثربخشی این درمانها را بهبود بخشد.
جمعبندی
CD16 یک مارکر چندکاره است که در تشخیص زیرگروههای سلولی، پایش عملکرد ایمنی، و بهبود درمانهای مبتنی بر آنتیبادی اهمیت دارد. استفاده از این مارکر در ترکیب با سایر نشانگرها، امکان درک بهتر نقش سلولهای ایمنی در بیماریهای عفونی، التهابی، و بدخیم را فراهم میکند.