در آزمایشات ژنتیکی مرتبط با ناهنجاری‌های خونی، بررسی تغییرات ژنتیکی در ژن‌های خاص می‌تواند اطلاعات مهمی در مورد تشخیص، پیش‌آگهی و انتخاب استراتژی درمانی برای بیماران ارائه دهد. ژن های زیادی هستند که ممکن است باعث ایجاد بیماری یا افزایش ریسک بیماری های خونی شوند. اما مهمترین ژن هایی که امروزه به عنوان عوامل ایجاد و مارکرهای شناسایی بیماری های خونی پیشرفته شناخته میشوند به شرح زیر هستند :
- ABL1 – معمولاً در ترانسلوکیشن با BCR در کروموزوم فیلادلفیا (CML) دخیل است.
- BCR – ترکیب با ABL1 به تشکیل ژن فیوژن BCR-ABL منجر می‌شود.
- JAK2 – جهش‌های آن معمول در میلوپرولیفراتیو نئوپلازم‌ها. یکی از جهش های معروف این ژن پلی مورفیسم v617f در ژن Jak2 است.
- MPL – جهش‌های ژن MPL می‌توانند به ترومبوسیتوزیس اولیه منجر شوند.
- FLT3 – جهش‌های FLT3 معمولاً در بیماران مبتلا به لوسمی میلوئیدی حاد (AML) دیده میشوند.
- KIT – جهش‌ها یا دوپلیکیشن‌ها در این ژن در لوسمی میلوئیدی و دیگر سرطان‌ها مرسوم است.
- NPM1 – جهش‌ها در این ژن به طور خاص در AML با پیش‌آگهی بهتر دیده می‌شود.
- TP53 – جهش‌ها در این ژن “نگهبان ژنوم” در انواع مختلف سرطان‌ها، از جمله لوسمی‌ها، مرسوم است.
- CBL – جهش‌ها در CBL ممکن است به اختلالات میلوپرولیفراتیو منجر شود.
- TET2 – این ژن در مدولاسیون اپی‌ژنتیک و جهش‌های آن در میلودیسپلاستیک سندروم (MDS) و بیماری‌های دیگر دخیل است.
- ASXL1 – جهش‌های در این ژن در MDS و میلوپرولیفراتیو نئوپلازم‌ها دیده می‌شود.
- IDH1/IDH2 – جهش‌های این ژن‌ها در تنظیم متابولیک و در AML و برخی دیگر از بیماری‌های هماتولوژیک مهم هستند.
- CALR – جهش‌های CALR به خصوص در میلوپرولیفراتیو نئوپلازم‌ها مهم می‌باشند.
- RUNX1 – جهش‌های در ژن RUNX1 می‌توانند به لوسمی میلوئیدی حاد (AML) و سایر سندرم‌های میلودیسپلاستیک منجر شوند.
- DNMT3A – جهش‌ها در این ژن به خصوص در AML شایع هستند و می‌توانند با پیش‌آگهی بیماری مرتبط باشند.
- SF3B1 – این ژن در سندرم میلودیسپلاستیک، به خصوص با رینگ سیدروبلاست‌ها (ring sideroblasts) دخیل است.
- SRSF2 – جهش‌های SRSF2 بیشتر در بیماری‌های میلوپرولیفراتیو و میلودیسپلاستیک دیده می‌شود.
- U2AF1 – جهش‌های در U2AF1 در بیماری‌های میلودیسپلاستیک شایع است.
- EZH2 – جهش‌ها در EZH2 معمولاً در بیماری‌های میلوپرولیفراتیو و بیماری‌های دیگر دخیل هستند.
- BCOR/BCORL1 – جهش‌های این ژن‌ها برخی اوقات در AML مشاهده میشوند و با پیش‌آگهی ضعیف‌تری همراه هستند.
- PHF6 – جهش‌ها در PHF6 بیشتر در بیماری‌های مانند لوسمی میلوئیدی حاد دیده میشوند.
- ZRSR2 – این ژن در سندرم میلودیسپلاستیک دخیل است و می‌تواند جهش‌های متفاوتی داشته باشد.
- KRAS – جهش‌های KRAS در AML و دیگر سرطان‌های خون شایع هستند و می‌توانند به مقاومت در برابر درمان منجر شوند.
- NRAS – مانند KRAS، جهش‌های NRAS نیز در AML مشاهده میشوند و نقش مهمی در پروگرسیون بیماری دارند.
- PTPN11 – جهش‌های این ژن در بیماری‌های میلوپرولیفراتیو و لوسمی‌ها مهم هستند.
- GATA2 – موتاسیون‌های در ژن GATA2 می‌توانند به بیماری‌های میلودیسپلاستیک و میلوپرولیفراتیو منجر شوند و باعث اختلال در تولید مثل سلول‌های خونی می‌گردند.
- IKZF1 – این ژن، که نقش کلیدی در توسعه لنفوسیت‌ها دارد، می‌تواند در انواع مختلف لوسمی، به ویژه لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL)، جهش یابد.
- WT1 – جهش‌ها یا حذف‌های WT1 در AML شایع هستند و می‌توانند به عنوان مارکرهای پروگنوستیک مورد استفاده قرار گیرند.
- CEBPA – جهش دو آلل در CEBPA به طور خاص در AML با پیش‌آگهی بهتر دیده می‌شود.
- MYD88 – جهش‌های MYD88، به خصوص L265P، در لنفوم‌ها و میلوما مولتیپل شایع هستند.
- FBXW7 – این ژن در تنظیم سیکل سلولی نقش دارد و جهش‌های آن می‌توانند در AML مشاهده شوند.
- NOTCH1 – جهش‌های در NOTCH1 به خصوص در ALL T-cell شایع است و می‌تواند نقش مهمی در توسعه و پیشرفت بیماری داشته باشد.
- HOXA9 – جهش‌ها یا بیان بیش از حد HOXA9 می‌تواند در لوسمی میلوئیدی حاد (AML) مشاهده شود و با پیش‌آگهی ضعیف‌تری همراه است.
- MECOM (EVI1) – جهش‌ها یا بیان بیش از حد MECOM معمولاً در AML دیده می‌شود و می‌تواند به تشکیل لوسمی مقاوم به درمان کمک کند.
- RAS pathway genes (KRAS, NRAS, HRAS) – علاوه بر KRAS و NRAS که در لیست شما هستند، HRAS نیز می‌تواند درگیر باشد و در برخی جهش‌ها مشاهده شود.
- BCL2 – درمان‌های مهارکننده BCL2 در لوسمی‌ها به خصوص CLL مورد استفاده قرار می‌گیرند و جهش‌هایی در این ژن ممکن است نقش مهمی در مقاومت به درمان داشته باشند.
- CXCR4 – جهش‌ها یا بیان بیش از حد این ژن می‌تواند در AML و دیگر بیماری‌های هماتولوژیک دیده شود و در پاسخ به درمان‌های مهاجرت سلولی نقش دارد.
- PPM1D – جهش‌ها در PPM1D بیشتر در بیماری‌های میلوپرولیفراتیو و لوسمی میلوئیدی حاد (AML) مشاهده میشوند.
- CDKN2A (p16) – این ژن که در تنظیم چرخه سلولی نقش دارد، در بسیاری از انواع سرطان‌ها از جمله لوسمی‌ها مهم است و جهش‌ها یا حذف‌های آن می‌تواند نقش کلیدی در توسعه بیماری ایفا کند.
- IRF8 – جهش‌ها یا نقص در بیان این ژن می‌تواند به سندرم‌های میلودیسپلاستیک و AML منجر شود.
- IL7R – جهش‌های در IL7R به ویژه در لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) دیده میشوند.
- SH2B3 (LNK) – جهش‌ها در این ژن در اختلالات میلوپرولیفراتیو شایع است و می‌تواند به عنوان نشانگری برای پیش‌آگهی خاص در نظر گرفته شود.
این ژن‌ها اغلب در آزمایش‌های تشخیصی و مطالعات بیماری‌های هماتولوژیک اهمیت دارند و شناسایی جهش‌های آن‌ها می‌تواند در تشخیص، درمان و تعیین پروتکل درمانی مناسب بیماران مؤثر باشد. افزودن این ژن‌ها به لیست شما می‌تواند به پزشکان و محققین کمک کند تا دید بهتری نسبت به پیچیدگی‌های بیماری‌های مختلف هماتولوژیک داشته باشند.
