لیزر یکی از روشهای ایمن، مؤثر و علمی در حوزه زیبایی و درمان پوست است. اما پیش از انجام هر نوع لیزر—چه برای رفع موهای زائد، جوانسازی پوست یا پاک کردن تتو—بهتر است وضعیت سلامت عمومی بدن خود را بشناسیم. اگر از سلامت پوست، هورمونها، سیستم ایمنی و وضعیت دارویی خود آگاه هستیم، معمولاً میتوان با خیال آسوده لیزر انجام داد.
اما اگر در هر یک از این موارد تردید داریم، توصیه میشود ابتدا چکاپهای آزمایشگاهی مربوطه انجام شود تا اطمینان حاصل گردد که بدن در شرایط مناسب برای دریافت انرژی لیزر قرار دارد. این نکته بهمعنای خطرناک بودن لیزر نیست، بلکه صرفاً اقدامی احتیاطی و علمی برای افزایش ایمنی و اثربخشی درمان است.
افرادی که شرایط زیر را دارند نباید یا باید با احتیاط بسیار زیاد لیزر انجام دهند:
- بیماران مبتلا به بیماریهای پوستی فعال
وجود عفونتهای پوستی، تبخال فعال، زخم باز یا درماتیت در ناحیه مورد نظر میتواند باعث گسترش عفونت یا التهاب شدید پس از لیزر شود. پیش از انجام لیزر، در آزمایشگاه با بررسی نمونه پوستی یا آزمایش ویروس HSV نوع فعال مشخص میشود. در برخی عمل های جراحی با استفاده از لیزر انجام چکاپ بیماری های ویروسی از الزامات است. - افراد با اختلالات هورمونی یا دارویی خاص
نتایج آزمایشهای هورمونی (مانند تستهای تیروئید، آندروژن یا پرولاکتین) میتواند نشان دهد که علت پرمویی یا لکههای پوستی زمینه هورمونی دارد. در چنین مواردی، لیزر ممکن است نتیجه مطلوب نداشته باشد تا زمانی که درمان هورمونی تکمیل شود. - افراد دارای سابقه اسکارهای کلوئیدی یا مشکلات ترمیم پوستی
این افراد در اثر آسیب پوستی مستعد تشکیل گوشت اضافه یا تغییرات رنگی هستند. در آزمایشگاه، ارزیابی زمینه ژنتیکی یا بررسی پاسخ بافتی به التهاب (از طریق تستهای خاص التهابی) میتواند کمککننده باشد. همیشه اولین گام برای درمان یک ضایعه پوستی لیزر نیست و باید قبل از اقدام علت اصلی را بررسی کنیم. - خانمهای باردار یا شیرده
لیزر در دوران بارداری از نظر علمی هنوز بهطور قطعی ممنوع یا بیخطر بودنش تأیید نشده، اما به دلیل نبود مطالعات گسترده، توصیه میشود احتیاط رعایت شود. نکته مهمتر، انجام چکاپ بارداری قبل از لیزر در خانمهایی است که در دوره اقدام به بارداری هستند. در سهماهه اول بارداری، بدن در حال شکلگیری اندامهای جنین است و افزایش دمای موضعی یا تحریک بافتی ناشی از لیزر—هرچند جزئی—بهطور تئوریک میتواند خطرناک باشد. بنابراین انجام تست β-hCG پیش از هر نوع لیزر در این دوره توصیه میشود. - افرادی با سابقه مصرف داروهای حساسکننده به نور
داروهایی مانند ایزوترتینوئین (راکوتان) یا برخی آنتیبیوتیکها میتوانند پوست را در برابر نور و لیزر فوقالعاده حساس کنند. پیش از شروع درمان، بهتر است لیست دارویی بیمار توسط پزشک و بر اساس آزمایشهای عملکرد کبد و کلیه بررسی شود.
امروزه تکنولوژی لیزر بهعنوان یکی از پیشرفتهای شگفتانگیز علم، در حوزههای مختلف پزشکی و زیبایی به کار گرفته میشود. در حوزه درمانی نیز، لیزر در جراحیهای کمتهاجمی، ترمیم زخمهای مزمن، درمان واریس، کنترل دردهای عضلانی و حتی درمان برخی تومورهای سطحی کاربرد دارد. در علم چشمپزشکی، تکنولوژی لیزر یکی از ارکان اصلی درمانهای مدرن است—از اصلاح نزدیکبینی و آستیگماتیسم گرفته تا درمان بیماریهای شبکیه. همچنین لیزر به در حوزه زیبایی نیز کاربردهای زیادی دارد، لیزر برای رفع موهای زائد، پاک کردن تتو با لیزر، جوانسازی پوست، از بین بردن لکها و ضایعات عروقی، بستن منافذ باز پوست، کاهش اسکار و آکنه، لایهبرداری و بهبود بافت پوست استفاده میشود.
بهطور کلی، لیزر ابزاری پیشرفته و چندمنظوره است که در خدمت انسان قرار گرفته تا هم زیبایی و هم سلامت را ارتقا دهد. با این حال، آگاهی از وضعیت سلامت فردی و انجام چکاپهای پیش از لیزر در آزمایشگاه تشخیصی بهترین راه برای اطمینان از نتیجهای ایمن، مؤثر و پایدار است.
