ژن calreticulin که به اختصار CALR نامیده می شود، مسئول ساخت پروتئینی به نام calreticulin است. عملکرد دقیق پروتئین calreticulin تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است، اما احتمالاً در تضمین تاخوردگی صحیح پروتئین های جدید، حفظ سطح صحیح کلسیم در سلول ها و تعدادی از عملکردهای سلولی دیگر نقش دارد. جهش های ژن CALR با نئوپلاسم های مغز استخوان که باعث تولید بیش از حد سلول های خونی می شود، مرتبط است. این اختلالات خونی در مجموع به عنوان نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو (MPN) شناخته می شوند. تست جهش CALR به دنبال ناهنجاری در ژن CALR برای کمک به تشخیص و طبقه بندی MPN ها است.
MPN هایی که بیشتر با جهش های CALR مرتبط هستند عبارتند از:
Essential thrombocythemia (ET): تعداد زیادی سلول تولید کننده پلاکت (مگاکاریوسیت) در مغز استخوان وجود دارد.
Primary myelofibrosis (PMF): تعداد زیادی سلول و سلول تولید کننده پلاکت وجود دارد که بافت اسکار را در مغز استخوان تولید می کند.
جهش‌های CALR دومین ناهنجاری ژنتیکی شایع (پس از جهش‌های JAK2) هستند که با ترومبوسیتمی ضروری یا میلوفیبروز اولیه مرتبط هستند. آنها در حدود 20-25٪ از بزرگسالان مبتلا به ET و 25-30٪ از بزرگسالان مبتلا به PMF وجود دارند. 50٪ از کودکان مبتلا به PMF دارای جهش CALR بوده اند.
جهش CALR ارثی نیست !
جهش CALR پس از تولد به دست می آید و یک جهش ارثی نیست. این بیماری در اثر افزودن یا حذف مقادیر کمی از مواد ژنتیکی به ناحیه ای از ژن به نام اگزون 9 ایجاد می شود. این منجر به پروتئین غیر طبیعی calreticulin می شود. هنوز مشخص نیست که چگونه پروتئین جهش یافته منجر به علائم و نشانه های MPN می شود. در حالی که بیش از 50 نوع جهش CALR یافت شده است، تنها دو نوع رایج مرتبط با MPN ها به صورت تست های تشخیصی به روش PCR در آزمایشگاه انجام میشود.
علاوه بر کمک به تشخیص MPN ها، آزمایش جهش CALR می تواند اطلاعاتی در مورد پیش آگهی فرد ارائه دهد. مطالعات نشان داده است که در مقایسه با افراد دارای جهش JAK2، افرادی که دارای جهش CALR بودند، دوره بیماری خفیف‌تری داشتند، علائم و نشانه‌های کمتری از لخته شدن خون (قسمت‌های ترومبوتیک) و بقای بهتری داشتند.
مزایای انجام تست CALR
- تشخیص دقیق و حساس: این تست قادر است به سرعت و با دقت بالا جهش‌های ایجاد شده توسط درج یا حذف مواد ژنتیکی در اگزون 9 ژن CALR را تشخیص دهد.
- تفکیک بیماری‌ها: تست CALR به تشخیص و تمایز بین ترومبوسیتوز واکنشی (افزایش تعداد پلاکت‌ها به دلایل غیر سرطانی) و لکوسیتوز (افزایش تعداد سفیدی‌های خون) در مقابل نئوپلاسم‌های میلوپرولیفراتیو مانند ترومبوسیتمی ضروری و میلوفیبروز اولیه کمک می‌کند. این تست خصوصاً زمانی کاربردی است که آزمایش‌های JAK2 و MPL نتیجه‌ای منفی نشان دهند.
- ابزاری کلیدی برای پاتولوژیست‌ها: در مواردی که علت ترومبوسیتوز یا وجود فیبروز رتیکولین در مغز استخوان مشخص نیست، تست CALR می‌تواند به عنوان یک ابزار تشخیصی مهم برای شناسایی اختلالات میلوپرولیفراتیو که در تصویربرداری‌های مورفولوژیکی مغز استخوان نمایان نیستند، مورد استفاده قرار گیرد.
