كلسترول بد يا LDL ارتباط مسقيم با بيماري هاي قلبي و عروقي دارد.
کلسترول ماده ی شبیه به چربی است که به شکل لیپوپروتئن پرچگالی (HDL) و لیپوپروتئن کم چگالی (LDL) در جریان خون جا به جا می شود:
HDL به “کلسترول مفید” معروف است چون کلسترول را برای دفع به کبد می برد.
LDL کلسترول را به قسمت هایی از بدن که به آن نیاز دارند می رساند. گاهی از آن تحت عنوان “کلسترول مضر” یاد می شود چون اگر میزان آن در خون بالا برود، به دیواره ی عروق می چسبد و و درنهایت راه رگ را مسدود می کند.
باریک یا مسدود شدن رگ مانع از رسیدن خون به قلب، مغز و دیگر اندام خواهد شد. درنتیجه سکته، حمله ی قلبی یا حتی نارسایی قلبی رخ می دهد.
کبد تمام کلسترول مورد نیاز را تولید می کند. اما می توان از مواد غذایی نیز کلسترول جذب کرد. درمجموع، بالا بودن میزان HDL و پایین بودن LDL به کاهش خطر بیماری قلبی کمک می کند.
تحقیقات درباره ی کلسترول بالا حاکی از چیست؟
تا چند دهه، تحقیقات حاکی از این بود که رژیم غذایی و کلسترول نقش مهمی در سلامت قلب ایفا می کنند. تحقیقات جدید نشان می دهد ارتباط میان این دو پیچیده تر از چیزی است که فکر می کردیم.
ارتباط بین کلسترول و بیماری قلبی
طبق راهنمای رژیم غذایی برای آمریکاییان در سال ۲۰۱۰، مصرف روزانه ی کلسترول در رژیم غذایی نباید بیشتر از ۳۰۰ میلی گرم باشد. با این که راهنمای سال ۲۰۲۰-۲۰۱۵ به محدودیت خاصی اشاره نمی کند، باز هم تاکید دارد که تا جای ممکن مصرف کلسترول را کاهش دهید. در این راهنما به تحقیقات و آزمایشاتی اشاره شده که نشان می دهد داشتن الگوی غذایی سالم که کلسترول غذایی آن ها پایین است خطر بیماری قلبی را در بزرگسالان کاهش می دهد.
براساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، افزایش میزان LDL یکی از عوامل پرخطر در بروز بیماری قلبی است و اسیدهای چرب غذایی نقش قابل توجهی در ابتلا به بیماری قلبی ایفا می کنند. محققان دریافتند ایجاد تغییرا غذایی جزیی (مثلا، جایگزین کردن چند ماده ی غذایی با موادی که کیفیت چربی بهتری دارند) میزان کلسترول را پایین می آورد و خطر ابتلا به بیماری قلبی در آینده را کاهش می دهد.
منابع کلسترول در رژیم غذایی
در زمینه ی کلسترول، مخصوصا کلسترول غذایی، به تحقیقات بیشتری نیاز داریم. با این وجود، رژیم غذایی مشخصا نقش مهمی در سلامت قلب و سلامت عمومی ایفا می کند.
چربی ترانس میزان LDL را افزایش و میزان HDL را کاهش می دهد که هردو تغییر به گفته ی انجمن قلب آمریکا خطر بیماری قلبی را بالا می برند.چربی ترانس هیچ ارزش غذایی هم ندارد.
روغن های نیمه هیدروژنه (PHO) اصلی ترین منبع چربی ترانس در رژیم غذایی هستند و در انواع مختلفی از غذاهای فراوری شده وجود دارند.
اداره ی غذا و دارو در سال ۲۰۱۸ اعلام داشت که PHO برای مصرف انسان سالم نیست. امروزه این روغن ها در حال حذف شدن از منابع غذایی است. تا زمانی که کاملا کنار گذاشته شود، از غذاهایی که روی برچسب آن ها PHO یا چربی ترانس نوشته شده بپرهیزید.
چربی اشباع شده منبع دیگر LDL است و باید مصرف آن را پایین آورد. غذاهای زیر حاوی چربی اشباع شده هستند:
- شیرینی جات مانند دونات، کیک و کوکی
- گوشت قرمز، گوشت چرب و گوشت فراوری شده
- روغن تردکننده، پیه، دمبه
- بسیاری از غذاهای سرخ کردنی
- لبنیات پرچرب مثل شیر، کره، پنیر و خامه
این غذاها که حاوی کلسترول بالا هستند در کنار غذاهای فراوری شده فست فود باعث اضافه وزن و چاقی مفرط می شوند. اضافه وزن یا چاقی خطر بیماری قلبی و سایر بیماری ها را بالا می برد.
آزمایش چربی خون
این نوع آزمایش شامل محاسبه ۴ نوع چربی (لیپید) در خون است.
۱. کلسترول کل:
این مورد مجموع محتوای کلسترول خون شماست.
۲. لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL):
این مورد نیز اغلب به عنوان کلسترول خوب خون در نظر گرفته می شود
زیرا می تواند به کاهش کلسترول بد خون کمک کند.
همین امر موجب می شود شریان ها باز گردد و جریان خون نیز در آن ها به خوبی و آزادانه انجام شود.
۳. لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL):
این مورد اغلب به عنوان کلسترول بد در نظر گرفته می شود.
مقدار زیاد آن در خون می تواند باعث تجمع چربی (پلاک) در شریان های شما گردد
و سپس باعث بسته شدن آنها شود. همین امر موجب می شود جریان خون نیز کاهش یابد.
این پلاک ها در برخی از مواقع پاره می شوند و می توانند منجر به سکته مغزی و یا قلبی گردند.
۴. تری گلیسیرید:
تری گلیسیرید نوعی چربی در خون است. زمانی که شما غذایی را مصرف می کنید، بدن شما هر نوع کالری را که به آن نیاز نداشته باشد به تری گلیسیرید تبدیل می کند. این تری گلیسیرید در سلول های چربی ذخیره سازی می گردد. سطح تری گلیسیرید بالا با فاکتورهای مختلفی همچون اضافه وزن، خوردن شیرینی و نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و داشتن دیابت مرتبط است.