CD138: مارکری برای شناسایی پلاسماسل‌ها و افتراق بیماری‌های پلاسماسل‌محور
CD138، که با نام سینڈکان-1 (Syndecan-1) نیز شناخته می‌شود، یک پروتئین سطحی است که به‌طور خاص روی پلاسماسل‌ها و سلول‌های اپی‌تلیال بیان می‌شود. این مارکر نقش مهمی در چسبندگی سلولی، تنظیم میکروانواش‌های بافتی، و انتقال سیگنال‌های داخل سلولی ایفا می‌کند. CD138 یکی از مارکرهای کلیدی در تشخیص بیماری‌های مرتبط با پلاسماسل‌ها محسوب می‌شود.
کاربردهای تشخیصی
CD138 به‌طور گسترده‌ای برای شناسایی و طبقه‌بندی بیماری‌های مرتبط با پلاسماسل‌ها، مانند مولتیپل میلوما (MM) و پلاسماسایتوما، استفاده می‌شود. بیان CD138 به طور خاص در پلاسماسل‌های بدخیم مشاهده می‌شود و در فلوسایتومتری و ایمنوهیستوشیمی به‌عنوان یک ابزار مهم برای افتراق این بیماری‌ها از سایر بدخیمی‌ها به کار می‌رود.
در تشخیص مولتیپل میلوما، CD138 به همراه سایر مارکرها مانند CD38 و CD45 مورد بررسی قرار می‌گیرد تا سلول‌های پلاسماسل بدخیم از سلول‌های طبیعی تفکیک شوند. علاوه بر این، در پلاسماسایتوماهای منفرد، CD138 به شناسایی محل درگیری و افتراق تومورهای پلاسماسل‌محور کمک می‌کند.
کاربردهای درمانی و پیش‌آگهی
CD138 همچنین در پایش بیماری و ارزیابی اثربخشی درمان در مولتیپل میلوما اهمیت دارد. کاهش بیان CD138 پس از درمان با عوامل شیمی‌درمانی یا ایمونوتراپی می‌تواند نشان‌دهنده پاسخ مثبت به درمان باشد.
از سوی دیگر، CD138 به‌عنوان یک هدف بالقوه برای درمان‌های نوین مورد مطالعه قرار گرفته است. داروهایی که CD138 را هدف قرار می‌دهند، در حال توسعه هستند و ممکن است در آینده برای درمان مولتیپل میلوما و سایر بدخیمی‌های پلاسماسل‌محور به کار گرفته شوند.
جمع‌بندی
CD138 یک مارکر حیاتی برای تشخیص و افتراق بیماری‌های مرتبط با پلاسماسل‌ها است. بیان اختصاصی آن در پلاسماسل‌های بدخیم و نقش آن در پایش بیماری، این مولکول را به یکی از ابزارهای کلیدی در مدیریت مولتیپل میلوما و سایر اختلالات مرتبط تبدیل کرده است.