مشخصات فنی تست
Alkaline Phosphatase
نام تست به انگلیسی
نام فارسی
کد ملی
کد لوئینک
لینک لوئینک
کد تامین اجتماعی
مخفف
نام پنل
روش انجام تست
واحد
محدوده مجاز
مقادیر بحرانی
نوع نمونه
مقدار نمونه
معیار رد نمونه
شرایط نگهداری نمونه
مدت زمان جوابدهی
توضیحات تکمیلی
ضمیمه ها
دستهبندی
این تست ممکن است برای تشخیص و نظارت بر درمان بیماری های کبد، استخوان، روده و پاراتیروئید انجام شود.
آلکالین فسفاتاز سرم از 4 ژنوتیپ ساختاری تشکیل شده است:
- انواع کبدی- استخوانی-کلیه ای،
- روده ای
- جفتی
- آلکالین فسفاتاز سلولهای زایا
در بین انواع مختلف آلکالین فسفاتاز، نوع کبد- استخوان- کلیه اهمیت ویژه ای دارد.
افزایش آلکالین فسفاتاز در تمام انواع کلستاز، به ویژه همراه با زردی انسدادی رخ می دهد. همچنین در بیماری های سیستم اسکلتی مانند بیماری پاژه، هیپرپاراتیروئیدیسم، راشیتیسم و استئومالاسی و همچنین با شکستگی ها و تومورهای بدخیم افزایش می یابد. گاهی اوقات افزایش قابل توجهی در فعالیت آلکالین فسفاتاز در کودکان و نوجوانان دیده می شود. این به دلیل افزایش فعالیت استئوبلاست به دنبال رشد سریع استخوان ایجاد می شود.
افزایش ALP در سرم
افزایش فعالیت آلکالین فسفاتاز سرم (ALP) معمولاً از یک یا هر دو منبع نشات می گیرد: کبد و استخوان. در نتیجه، اندازهگیریهای ALP سرم در بررسی 2 گروه از شرایط از اهمیت ویژهای برخوردار است:
- بیماری کبدی صفراوی
- بیماری استخوانی مرتبط با افزایش فعالیت استئوبلاستیک
سرم ALP اولین آنزیمی بود که برای بررسی بیماری کبدی مورد استفاده قرار گرفت. پاسخ کبد به هر شکلی از انسداد درخت صفراوی باعث سنتز ALP توسط سلول های کبدی می شود. کوآنزیم تازه تشکیل شده با اثر نمک های صفراوی از غشای سلولی آزاد می شود و برای افزایش فعالیت آنزیم در سرم وارد گردش خون می شود. افزایش در انسداد خارج کبدی (مثلاً توسط سنگ، سرطان سر لوزالمعده) نسبت به انسداد داخل کبدی قابل توجه تر است (بیشتر از 4 برابر مقدار مرجع) و هر چه انسداد کامل تر باشد بیشتر است. . فعالیت آنزیم های سرم ممکن است به 10 تا 12 برابر URV برسد و معمولاً با برداشتن انسداد با جراحی به حالت اولیه باز می گردد. افزایش مشابهی در بیماران مبتلا به سرطان اولیه کبد پیشرفته یا متاستازهای ثانویه کبدی گسترده دیده می شود. افزایش ALP (بیشتر از 2 برابر URV) می تواند میزان بقای بدون پیوند بیماران مبتلا به سیروز صفراوی اولیه را پیش بینی کند.
بیماریهای کبدی که عمدتاً بر سلولهای پارانشیمی تأثیر میگذارند، مانند هپاتیت عفونی، معمولاً فعالیتهای ALP سرم را به طور متوسط (کمتر از 3 برابر) افزایش میدهند یا حتی طبیعی هستند. افزایش همچنین ممکن است در نتیجه واکنش به درمان دارویی دیده شود، و معیارهای مبتنی بر ALT/ALP برای تشخیص نوع آسیب کبدی در سمیت کبدی ناشی از دارو توصیه شده است. ایزوآنزیم ALP روده ای، یک آسیالوگلیکوپروتئین که به طور معمول توسط گیرنده های آسیالوگلیکوپروتئین کبدی پاکسازی می شود، اغلب در بیماران مبتلا به سیروز کبدی افزایش می یابد.
Males
0-14 days: 83-248 U/L
15 days-<1 year: 122-469 U/L
1-<10 years: 142-335 U/L
10-<13 years: 129-417 U/L
13-<15 years: 116-468 U/L
15-<17 years: 82-331 U/L
17-<19 years: 55-149 U/L
> or =19 years: 40-129 U/L
Females
0-14 days: 83-248 U/L
15 days-<1 year: 122-469 U/L
1-<10 years: 142-335 U/L
10-<13 years: 129-417 U/L
13-<15 years: 57-254 U/L
15-<17 years: 50-117 U/L
> or =17 years: 35-104 U/L
1. Panteghini M, Bais R: Serum enzymes. In: Rifai N, Horvath AR, Wittwer C, eds. Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Elsevier; 2018:404-434
2. Abicht K, El-Samalouti V, Junge W, et al: Multicenter evaluation of new GGT and AlP reagents with new reference standardization and determination of 37 degrees C reference intervals. Clin Chem Lab Med. 2001;39(Special Suppl):S346
3. Estey MP, Cohen AH, Colantonio DA, et al: CLSI-based transference of the CALIPER database of pediatric reference intervals from Abbott to Beckman, Ortho, Roche and Siemens Clinical Chemistry Assays: Direct validation using reference samples from the CALIPER cohort. Clin Biochem. 2013;46:1197-1219
4. Lammers WJ, van Buuren HR, Hirschfield GM, et al: Levels of alkaline phosphatase and bilirubin are surrogate end points of outcomes of patients with primary biliary cirrhosis: An international follow-up study. Gastroenterology. 2014; 147: pp. 1338-1349