غربالگری انعقادی یا همان اسکرینینگ انعقاد خون، مجموعه‌ای از آزمایش‌ها است که به ارزیابی سیستم انعقادی بدن و تشخیص اختلالات مرتبط با آن کمک می‌کند. این آزمایش‌ها اطلاعات مهمی در مورد مسیرهای انعقادی، عملکرد پلاکت‌ها و عوامل انعقادی فراهم می‌آورند و در مدیریت بیماری‌هایی نظیر هموفیلی، ترومبوز ونوز عمقی، و اختلالات پلاکتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در اینجا به توضیح هر یک از اجزای این پنل غربالگری می‌پردازیم:
زمان پروترومبین (Prothrombin Time – PT)
- PT: این آزمایش میزان زمان لازم برای لخته شدن خون را اندازه‌گیری می‌کند و عمدتاً برای ارزیابی مسیر خارجی و مشترک انعقاد خون استفاده می‌شود. آزمایش PT برای بیمارانی که تحت درمان با داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین هستند، حیاتی است.
زمان ترومبین (Thrombin Time – TT)
- TT: این آزمایش به ارزیابی تبدیل فیبرینوژن به فیبرین توسط ترومبین می‌پردازد. زمان ترومبین می‌تواند در تشخیص اختلالات فیبرینوژن و اثرات دارویی که بر مسیر ترومبین تأثیر می‌گذارند، مفید باشد.
زمان ترومبوپلاستین جزئی (Partial Thromboplastin Time – PTT)
- PTT: این آزمایش برای ارزیابی مسیر داخلی و مشترک انعقادی استفاده می‌شود. افزایش PTT می‌تواند نشان‌دهنده کمبود عوامل انعقادی یا استفاده از هپارین باشد.
شمارش پلاکت‌ها (Platelet Count)
- شمارش پلاکت‌ها: این آزمایش تعداد پلاکت‌ها در واحد حجم خون را اندازه‌گیری می‌کند و برای تشخیص اختلالات پلاکتی مانند ترومبوسیتوپنی یا ترومبوسیتوز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آزمایش عملکرد پلاکتی (Platelet Function Test)
- آزمایش عملکرد پلاکتی: این آزمایش‌ها به ارزیابی توانایی پلاکت‌ها برای تجمع و تشکیل لخته خون کمک می‌کنند. آزمایش‌های عملکرد پلاکتی برای تشخیص اختلالات عملکردی پلاکت‌ها مهم هستند.
فیبرینوژن (Fibrinogen)
- فیبرینوژن: این آزمایش سطح فیبرینوژن در خون را اندازه‌گیری می‌کند، که یکی از عوامل اصلی انعقادی است. فیبرینوژن در مرحله نهایی انعقاد خون به فیبرین تبدیل می‌شود و در تشکیل لخته نقش دارد. اختلالات در سطح فیبرینوژن می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات انعقادی باشد.
کاربرد این آزمایش‌ها
این پنل غربالگری برای تشخیص علت خونریزی‌های غیرطبیعی یا تمایل به ترومبوز، ارزیابی وضعیت انعقادی پیش از جراحی‌ها، و نظارت بر درمان با داروهای انعقادی استفاده می‌شود. انتخاب آزمایش‌های مناسب و تفسیر نتایج باید توسط متخصصان پزشکی با توجه به سابقه بالینی و نیازهای خاص هر بیمار انجام شود.
