آرتریت شامل یک گروه از شرایط است که با التهاب مفاصل مشخص میشود. علل مختلفی مانند ساییدگی و پارگی (آرتروز)، بیماریهای خودایمنی (مانند آرتریت روماتوئید)، و تجمع بلورهای اورات در مفاصل (نقرس) میتوانند باعث آرتریت شوند. آزمایشهای زیر به تشخیص، تمایز بین انواع آرتریت و مدیریت بیماری کمک میکنند:
- سرعت رسوب گلبولهای قرمز (ESR): این آزمایش سرعت تهنشینی گلبولهای قرمز را اندازهگیری میکند و میتواند نشاندهنده وجود التهاب در بدن باشد.
- اسید اوریک: سطوح بالای اسید اوریک میتواند نشاندهنده نقرس، یک نوع آرتریت ناشی از تجمع بلورهای اورات در مفاصل باشد.
- آنتیبادی ضد هستهای (ANA): ANA آزمایشی است که به شناسایی آنتیبادیهایی میپردازد که ضد اجزای هسته سلولی هستند و میتواند در بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک مثبت باشد.
- پروتئین واکنشی C (C-reactive protein – CRP): مانند ESR، CRP یک مارکر التهابی است که میتواند در شرایط التهابی مانند آرتریت روماتوئید افزایش یابد.
- فاکتور روماتوئید (Rheumatoid Factor – RF): RF معمولاً در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مثبت است و میتواند در تشخیص این بیماری کمک کننده باشد.
- آنتیبادی پپتید سیترولینه دورهای (Cyclic Citrullinated Peptide Antibody – CCP): آنتیبادی CCP برای تشخیص آرتریت روماتوئید بسیار حساس و اختصاصی است و میتواند حتی در مراحل اولیه بیماری مثبت باشد.
- کمپلمانهای C3 و C4: سطوح کمپلمان میتواند در برخی بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس کاهش یابد و نشاندهنده فعالیت بیماری باشد.
- P-ANCA و C-ANCA: آنتیبادیهای ANCA میتوانند در برخی از واسکولیتها (التهاب رگهای خونی) مثبت باشند و کمک به تشخیص بیماریهایی مانند گرانولوماتوز با پلیآنژیت (سابقاً وگنر) و میکروسکوپیک پلیآنژیت کنند.
- آنتیبادی ضد DNA دو رشتهای (Anti-DsDNA): این آنتیبادی برای تشخیص لوپوس اریتماتوز سیستمیک بسیار اختصاصی است و میتواند نشاندهنده فعالیت بیماری باشد.
این آزمایشها ابزارهای کلیدی در تشخیص و مدیریت آرتریت هستند، به ویژه برای تمایز بین انواع مختلف آرتریت و تعیین استراتژیهای درمانی مناسب.